Κινηματογράφος

Οι Νταρντέν κουράστηκαν; Με μια σειρά πρωτότυπων κοινωνικών δραμάτων τα οποία ανανέωσαν την έννοια του κινηματογραφικού ρεαλισμού, οι Βέλγοι αδελφοί έχουν φτάσει επάξια στο σημείο να θεωρούνται πλέον αξεπέραστο σημείο αναφοράς για κάθε νέο δημιουργό που αναζητά αληθινές εικόνες και τρισδιάστατους φιλμικούς χαρακτήρες. Η τελευταία ταινία τους, το «Άγνωστο Κορίτσι» του 2016, ήταν ακόμα μία τίμια και συγκινητική ματιά σε έναν κόσμο που στέκει αμήχανος απέναντι σε καινούργιες ιδέες και ανοίκειες ανησυχίες, αν και οι πρώτες βαθιές ρυτίδες στο πρόσωπο της νταρντενικής σινε-προσέγγισης ήταν ορατές.

Το «Ανάμεσά μας» προσπαθεί να ανανεώσει τη μέθοδο και το στιλ των δύο σκηνοθετών, οι οποίοι φέρνουν μπροστά στο φακό τους το πιο περίπλοκο κι επικίνδυνο πολιτικο-πολιτισμικό πρόβλημα των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών –αυτό της αντιπαράθεσης κοσμικού κράτους και θρησκευτικού φανατισμού– μέσα από την ιστορία του νεαρού Αχμέντ. Ένας έφηβος Βέλγος μουσουλμάνος, επηρεασμένος από τον ιμάμη του και μια εξτρεμιστική ανάγνωση του Κορανίου, αποφασίζει να δολοφονήσει την καθηγήτρια αραβικών του. Η απόπειρα θα τον σπρώξει σε μια διαδρομή «πτώσης» και ταυτόχρονης συνειδητοποίησης, η οποία θα είναι εξαιρετικά απαιτητική και πολλαπλά επώδυνη.

Οι Νταρντέν δεν φοβούνται να θέσουν το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, ενώ αφαιρούν κάθε γραμμάριο αφηγηματικού λίπους από τη στιβαρή δραματουργία τους. Η πολιτική ευαισθησία τους, όμως, συνοδεύεται από μια προφανή σημειολογία και μια διεκπεραιωτική, προβλέψιμη λογική «απόδειξης». Παραμένουν θαρραλέοι κι οξυδερκείς δημιουργοί, κερδίζοντας γι’ αυτό και το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Κανών, προσκολλημένοι όμως σε μια κινηματογραφική πρακτική την οποία έχουν πλέον εξαντλήσει, όπως φανερώνει και το βιαστικό, ατημέλητο φινάλε τους.

Σκηνοθεσία: Ζαν-Πιέρ και Λικ Νταρντέν. Πρωταγωνιστούν: Ιντίρ Μπεν Αντί, Ολιβιέ Μπονό, Βικτόρια Μπλουκ, Μιριέμ Ακεντιού. Βέλγιο, Γαλλία. 2019.

Ασιατικό άρωμα πλημμυρίζει το τελευταίο animation της Disney, μια μόδα την οποία οικειοποιούνται όλο και περισσότερο οι χολιγουντιανές παραγωγές που καλοβλέπουν τις γιγαντιαίες δυνατότητες της κινεζικής και όχι μόνον αγοράς. Στην «Ράια…», πάντως, ανατολίτικη εικονογραφία και φιλοσοφία δένουν αρμονικότατα με το μυθικό βασίλειο της Κουμάντρα, το οποίο αφού αποκρούει επιτυχώς την απειλή μιας σαρωτικής «δύναμης» που μετατρέπει τα πάντα σε πέτρες, καταρρέει από τις εσωτερικές, μισαλλόδοξες διαμάχες των φατριών της. Ενώ η ολοκληρωτική καταστροφή είναι πλέον ορατή, η νεαρή πολεμίστρια Ράια ξεκινά να βρει τον τελευταίο ζωντανό δράκο και να ενώσει τα σπασμένα κομμάτια μιας πανίσχυρης, μαγικής πέτρας.

Το θεαματικότατο παραμύθι των Ντον Χολ («Οι Υπερέξι») και Κάρλος Λόπεζ Εστράντα («Τυφλό Σημείο») ζωντανεύει έναν φανταστικό, πολύχρωμο κόσμο εξωτικής περιπέτειας. Με ευφάνταστη πλοκή, το αναμενόμενο χιούμορ και χαρακτήρες που συνδυάζουν την animation ελαφρότητα με παραδοσιακές αξίες, εξελίσσει και πλουτίζει με κινηματογραφική συνέπεια τη ντισνεϊκή φόρμουλα, χωρίς βέβαια να ξεφεύγει από τα ασφαλή, «ανήλικα» (η προβλέψιμη συμφιλιωτική κορύφωση) όριά της.

Η ταινία προβάλλεται μεταγλωττισμένη στα ελληνικά.

Έχοντας συμπληρώσει 30 χρόνια ως συνεργάτης της Pixar, ο Πιτ Ντόκτερ είναι ο άνθρωπος που, μετά τον ιδρυτή της Τζον Λάσετερ, τη βοήθησε όσο κανείς άλλος να εξελιχτεί στο κορυφαίο σύγχρονο animation στούντιο. Είτε ως σεναριογράφος είτε ως σκηνοθέτης, υπέγραψε μερικές από τις σπουδαιότερες ταινίες της («Toy Story», «Μπαμπούλας Α.Ε.», «Γουόλ-Υ», «Ψηλά στον Ουρανό», «Τα Μυαλά που Κουβαλάς»), αποσπώντας τρία Όσκαρ από εννιά συνολικά υποψηφιότητες. Το τελευταίο για ένα ακόμα ευρηματικό, πρωτότυπο και διασκεδαστικά εγκεφαλικό κινούμενο σχέδιο, γραμμένο από τον ίδιο, τον Μικ Τζόουνς και τον θεατρικό συγγραφέα Κεμπ Πάουερς («One Night in Miami…»).

Συνδυάζοντας τις σεναριακές συνταγές του αριστουργηματικού «Τα Μυαλά που Κουβαλάς» και του μελωδικότατου «Coco», το «Soul» επικεντρώνει την πλοκή του στον «εσωτερικό κόσμο» ή μάλλον σ’ ένα αόρατο επέκεινα όπου οι ψυχές συγκεντρώνονται πριν… εξαϋλωθούν οριστικά και αμετάκλητα. Εκεί δηλαδή όπου θα βρεθεί και ο Αφροαμερικανός Τζο (με τη φωνή του Τζέιμι Φοξ), δάσκαλος μουσικής στο γυμνάσιο με κρυφό πάθος του την τζαζ. Έτοιμος να δοκιμαστεί ως πιανίστας μιας περιζήτητης μπάντας, θα πέσει θύμα ατυχήματος και θα βρεθεί παγιδευμένος ανάμεσα σ’ αυτήν και την επόμενη ζωή. Σε μια καινούρια πραγματικότητα γεμάτη αλλόκοτες οντότητες και δικούς της κανόνες, οι οποίοι θα τον ορίσουν «κηδεμόνα» της αγέννητης Ψυχής 22 (Τίνα Φέι). Έτσι, θα ξεκινήσει μια συναρπαστικά περιπετειώδης φιλία, εμπλουτισμένη με διασκεδαστικές καρτουνίστικες αναποδιές, χαριτωμένα διλήμματα ζωής και το σασπένς της πιθανής αποκάλυψης του λογιστικού λάθους που κρατά ακόμα «ζωντανό» τον Τζο.

Όλο εκπλήξεις και ευρήματα, το «Soul» μετατρέπει μια απλή ιστορία δεύτερης ευκαιρίας σε ένα κομψό, πολυεπίπεδο και μουσικά απολαυστικό σινε-ταξίδι στην αχαρτογράφητη χώρα της ανθρώπινης επιθυμίας. Σε όλα όσα ως αποφάσεις του παρελθόντος και επιθυμίες για το μέλλον μας καθορίζουν, στη φιλία, στην προσωπική έκφραση, στην αλληλοκατανόηση. Κι όλα αυτά με τη μέγιστη αφηγηματική χάρη, η οποία απέφερε στον Ντόκτερ το Όσκαρ καλύτερου animation και στους Τρεντ Ρέζνορ, Άτικους Ρος («The Social Network», «Mank) και Τζον Μπατίστ αυτό της μουσικής.

Η ταινία προβάλλεται με υπότιτλους, μεταγλωττισμένη στα ελληνικά και σε 3D.