Ανάμεσά μας

Οι Νταρντέν κουράστηκαν; Με μια σειρά πρωτότυπων κοινωνικών δραμάτων τα οποία ανανέωσαν την έννοια του κινηματογραφικού ρεαλισμού, οι Βέλγοι αδελφοί έχουν φτάσει επάξια στο σημείο να θεωρούνται πλέον αξεπέραστο σημείο αναφοράς για κάθε νέο δημιουργό που αναζητά αληθινές εικόνες και τρισδιάστατους φιλμικούς χαρακτήρες. Η τελευταία ταινία τους, το «Άγνωστο Κορίτσι» του 2016, ήταν ακόμα μία τίμια και συγκινητική ματιά σε έναν κόσμο που στέκει αμήχανος απέναντι σε καινούργιες ιδέες και ανοίκειες ανησυχίες, αν και οι πρώτες βαθιές ρυτίδες στο πρόσωπο της νταρντενικής σινε-προσέγγισης ήταν ορατές.

Το «Ανάμεσά μας» προσπαθεί να ανανεώσει τη μέθοδο και το στιλ των δύο σκηνοθετών, οι οποίοι φέρνουν μπροστά στο φακό τους το πιο περίπλοκο κι επικίνδυνο πολιτικο-πολιτισμικό πρόβλημα των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών –αυτό της αντιπαράθεσης κοσμικού κράτους και θρησκευτικού φανατισμού– μέσα από την ιστορία του νεαρού Αχμέντ. Ένας έφηβος Βέλγος μουσουλμάνος, επηρεασμένος από τον ιμάμη του και μια εξτρεμιστική ανάγνωση του Κορανίου, αποφασίζει να δολοφονήσει την καθηγήτρια αραβικών του. Η απόπειρα θα τον σπρώξει σε μια διαδρομή «πτώσης» και ταυτόχρονης συνειδητοποίησης, η οποία θα είναι εξαιρετικά απαιτητική και πολλαπλά επώδυνη.

Οι Νταρντέν δεν φοβούνται να θέσουν το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, ενώ αφαιρούν κάθε γραμμάριο αφηγηματικού λίπους από τη στιβαρή δραματουργία τους. Η πολιτική ευαισθησία τους, όμως, συνοδεύεται από μια προφανή σημειολογία και μια διεκπεραιωτική, προβλέψιμη λογική «απόδειξης». Παραμένουν θαρραλέοι κι οξυδερκείς δημιουργοί, κερδίζοντας γι’ αυτό και το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Κανών, προσκολλημένοι όμως σε μια κινηματογραφική πρακτική την οποία έχουν πλέον εξαντλήσει, όπως φανερώνει και το βιαστικό, ατημέλητο φινάλε τους.

Σκηνοθεσία: Ζαν-Πιέρ και Λικ Νταρντέν. Πρωταγωνιστούν: Ιντίρ Μπεν Αντί, Ολιβιέ Μπονό, Βικτόρια Μπλουκ, Μιριέμ Ακεντιού. Βέλγιο, Γαλλία. 2019.